PLAINS រដ្ឋ Georgia៖ លោក ជីមមី ខាតធ័រ Jimmy Carter ប្រធានាធិបតីទី៣៩ នៃសហរដ្ឋអាមេរិក បានទទួលមរណភាពក្នុងអាយុ ១០០ឆ្នាំ។ បន្ទាប់ពីតំណែងជាប្រធានាធិបតីរបស់គាត់ លោក ខាតធ័រ បានចូលរួមយ៉ាងសកម្មនៅក្នុងការងារមនុស្សធម៌ ការតស៊ូមតិ និងបញ្ហាសកល ដែលរួមមានការលើកកម្ពស់សន្តិភាព សិទ្ធិមនុស្ស និងគំនិតផ្តួចផ្តើមផ្នែកសុខភាពសាធារណៈ។

ប្រភពពី ដឺ ខាតធ័រ សេនធ័រ បានប្រកាសថាលោក ខាតធ័រ បានទទួលមរណភាពកាលពីថ្ងៃអាទិត្យនៅផ្ទះរបស់គាត់នៅទីក្រុងផ្លេន Plains រដ្ឋ Georgia។ លោកត្រូវបានទទួលមើលថែព្យាបាលក្នុងមន្ទីរពេទ្យជាងមួយឆ្នាំ មុនពេលលោកទទួលមរណភាព។

លោក ខាតធ័រ ដែលបានបម្រើការជាប្រធានាធិបតីពីឆ្នាំ១៩៧៧ ដល់ឆ្នាំ១៩៨១ គឺជាប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកដែលរស់នៅបានយូរបំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ។ កើតនៅថ្ងៃទី១ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩២៤ គាត់ជាកសិករដាំសណ្តែកដី និងជាមន្ត្រីកងទ័ពជើងទឹក មុនពេលចូលប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយ។ អាណត្តិប្រធានាធិបតីមួយអាណត្តិរបស់គាត់ត្រូវបានកត់សម្គាល់ដោយសមិទ្ធិផលសំខាន់ៗ រួមទាំងកិច្ចព្រមព្រៀងជំរុំ ដេវីដ David រវាងប្រទេសអេហ្ស៊ីប និងអ៊ីស្រាអែល និងការដណ្តើមជើងឯកសិទ្ធិមនុស្ស។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បញ្ហាប្រឈមផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងវិបត្តិចំណាប់ខ្មាំងអ៊ីរ៉ង់បានរួមចំណែកដល់ការបាត់បង់ការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ១៩៨០ របស់គាត់ ដោយចាញ់ចំពោះលោក រ៉ូណាល រៀហ្គេន Ronald Reagan ។

បន្ទាប់ពីចាកចេញពីតំណែង លោក ខាតធ័រ បានលះបង់ជីវិតរបស់គាត់ចំពោះការងារមនុស្សធម៌។ នៅឆ្នាំ ១៩៨២ គាត់បានបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌល ខាតធ័រ ដែលជាអង្គការមួយផ្តោតលើការជំរុញសិទ្ធិមនុស្ស ការដោះស្រាយជម្លោះ និងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺនៅទូទាំងពិភពលោក។ គាត់ក៏បានធ្វើការយ៉ាងទូលំទូលាយជាមួយ Habitat for Humanity ដោយសាងសង់ផ្ទះសម្រាប់គ្រួសារដែលត្រូវការជំនួយ។ ការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់គាត់បានធ្វើឱ្យគាត់ទទួលបានរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាពក្នុងឆ្នាំ ២០០២ ។

ប្រធានាធិបតី ចូ បៃឌិន បានសាទរ ខាតធ័រ ថាជា “មេដឹកនាំវិសាមញ្ញ រដ្ឋបុរស និងមនុស្សធម៌” ខណៈដែលអតីតប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា បានសរសើរការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់លោក ខាតធ័រ ចំពោះយុត្តិធម៌ និងសន្តិភាព។ អតីតប្រធានាធិបតី George W. Bush បានហៅគាត់ថាជា "អ្នកបំរើដ៏សុភាពរាបសាររបស់មនុស្សជាតិ" (humble servant of humanity) ។

កូនប្រុសរបស់ ខាតធ័រ គឺ ចេមេស James E. “Chip” Carter III បានពណ៌នាឪពុករបស់គាត់ថាជាវីរៈបុរស៖ «ឪពុករបស់ខ្ញុំគឺជាវីរៈបុរស មិនត្រឹមតែសម្រាប់ខ្ញុំប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែចំពោះអ្នកគ្រប់គ្នាដែលជឿជាក់លើសន្តិភាព សិទ្ធិមនុស្ស និងសេចក្តីស្រឡាញ់ដែលមិនគិតពីប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន។ ពិភពលោកគឺជាគ្រួសាររបស់យើង ដោយសារតែរបៀបដែលគាត់បាននាំមនុស្សមកជាមួយ»។

ភរិយាដែលបានរៀបការអស់រយៈពេល ៧៧ឆ្នាំ របស់លោក ខាតធ័រ គឺលោកស្រី រ៉ូសាលីន Rosalynn បានទទួលមរណភាពកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ ក្នុងអាយុ ៩៦ឆ្នាំ។ គាត់បានរស់នៅជាមួយកូនចំនួន៤នាក់របស់គាត់គឺ Jack, Chip, Jeff និង Amy ចៅចំនួន ១១នាក់ និងចៅទួតចំនួន ១៤នាក់។

ពិធីបុណ្យសពផ្លូវការនឹងត្រូវធ្វើឡើងនៅទីក្រុងអាត្លង់តា និងរដ្ឋវ៉ាស៊ីនតោនឌីស៊ី មុនពេលលោក ខាតធ័រ ត្រូវបានគេយកទៅបញ្ចុះនៅទីក្រុង Plains រដ្ឋ Georgia ដែលជាទីក្រុងដែលគាត់ចាប់កំណើត និងចំណាយពេលជាច្រើននៃជីវិតរបស់គាត់។

កេរដំណែលដ៏យូរអង្វែងរបស់លោក ខាតធ័រ ក្នុងនាមជាជើងឯកនៃសន្តិភាព សិទ្ធិមនុស្ស និងការងារមនុស្សធម៌នៅតែបន្តលើកទឹកចិត្តមនុស្សជំនាន់ជុំវិញពិភពលោក៕